MENSEN AANNEMEN OP BASIS VAN KERNWAARDEN
Eerst het antwoord op de vraag: “Wat wordt bedoeld met een waarde?”
Waarden zijn gemeenschappelijke overtuigingen die zichtbaar worden in het gedrag van ieder lid van de organisatie. Elke waarde is een richtsnoer voor denken en handelen van alle leden van de organisatie. Waarden sturen het eigen gedrag en bepalen hoe je andermans gedrag beoordeelt.
Veel organisaties hebben tegenwoordig hun kernwaarden geformuleerd. Een korte blik bij Nederlandse bedrijven op het internet leveren de volgende voorbeelden op: Verbinding, lef, autonomie, meesterschap, zingeving, duurzaamheid. Mooi, maar mijn volgende vraag is dan altijd: “Hoe vul je deze waarden dan in?”, “welk gedrag verwacht je van je medewerkers om vorm te geven aan een deze waarde?”
Daarvan vinden we gelukkig goede voorbeelden. De politie gebruikt onder andere de kernwaarde moedig en geeft dan de volgende beschrijving: “Ik heb de moed te handelen in complexe en soms gevaarlijke situaties. Ik ga moeilijkheden niet uit de weg. Ik durf dilemma’s onder ogen te zien, geef mijn mening en ben aanspreekbaar. Ik ben trouw aan waar ik voor sta en durf mij kwetsbaar op te stellen. Ik vraag hulp aan anderen en wil van anderen leren. Ik ben eerlijk naar mijzelf, naar anderen en vraag terugkoppeling over mijn gedrag en uitlatingen.”
KERNWAARDEN = PERSOONLIJKHEID, COMPETENTIES EN STREVEN.
Als je deze beschrijving leest, gaat het over durf, lef, kwetsbaarheid, maar ook nieuwsgierigheid en eerlijkheid. Het gaat hier over de persoon die een medewerker is, dus zijn of haar persoonlijkheid. Maar daarnaast zien we woorden als: mening geven, aanspreekbaar zijn (dus luisteren), terugkoppeling vragen (feedback vragen en geven). Het gaat hier dus ook over competenties. Datgeen waarin iemand competent is, welk gedrag hij of zij kan en laat zien. Voorbeelden hiervan zijn: leidinggeven, visie, doorzettingsvermogen, onderhandelen, organiseren, delegeren etc.
Behalve een beschrijving van het gedrag dat je wil zien en het type mensen dat je wil aantrekken zijn kernwaarden net als sterren waarop je als organisatie navigeert. Kernwaarden zijn een streven. Er moet continu getoetst worden of er ook wordt voldaan aan jullie waarden en bijgestuurd waar nodig. Op die manier zetten kernwaarden je aan om te verbeteren. Aangezien we als mensen nooit perfect zijn, zorgen kernwaarden voor permanente ontwikkeling.
MENSEN SELECTEREN OP BASIS VAN KERNWAARDEN
Maar wat kun je hier nu concreet mee? Indien je als organisatie goed omschrijft wat de kernwaarden inhouden in gedrag, dan kan het helpen om de juiste mensen aan te nemen. Aan de hand van een test kan je zien of de gedragscompetenties van een individu samengaan met de kernwaarden die de organisatie nastreeft.
Volledig passend zal het niet zijn, daarvoor is het een waarde, dus iets waar men naar streeft. Het geeft echter wel een duidelijke indicatie of een potentiële werknemer bij jouw organisatie past. Bovendien geven de uitslagen een perfecte basis voor een persoonlijk ontwikkelplan.
Mijn conclusie: het is als organisatie belangrijk kernwaarden te hebben, maar als ze geen invulling krijgen, zijn het enkel lege begrippen.
Geschreven door: Fred Kok